Opruimen van oceaanplastic bedreigt wezens die tussen het afval leven
Het plastic afval uit de oceaan opruimen is misschien toch niet zo’n goed idee. Uit een nieuw onderzoek blijkt dat er in de vuilnisbelten op zee veel kwetsbare dieren leven.
In de oceaan bevinden zich vijf grote vuilnisbelten. Ver van land ontstaan sterke stromingen die afval meevoeren en eroderen tot kleine brokstukjes, de zogenoemde microplastics.
De grootste vuilnisbelt, de Great Pacific Garbage Patch, strekt zich uit over 1,6 miljoen vierkante kilometer tussen Hawaï en de kust van Californië. Om te zien of daar tussen het drijvend afval ook drijvende wezens voorkomen, voer een bemanning 80 dagen lang door de patch.
Hun verzamelde monsters lieten hoge concentraties zien van drie soorten die aan het oceaanoppervlak zweven: blauwe knoopgeleien, bij-de-wind-zeilers (met doorschijnende ‘zeilen’ die hen helpen drijven) en paarse slakken (die drijven met behulp van bellen en in schelpen leven).
De wetenschappers koppelden de locaties van deze diertjes aan hoge concentraties plastic afval. Volgens Rebecca Helm, biologe aan de Georgetown University, zou hun aanwezigheid wijzen op een complex ecosysteem waarin ze onderdeel zijn van een voedselweb dat de hele ocean beïnvloedt.
Dat maakt schoonmaakacties risicovol. Door het afval weg te scheppen met netten kunnen dieren zoals dolfijnen per ongeluk worden meegevangen, net zoals soortgelijke vismethoden leiden tot bijvangst, zegt Helm. Dit kan het voortbestaan bedreigen van miljoenen jaren oude soorten.
In maart hebben bijna 200 landen ingestemd met een verdrag waarmee beschermde gebieden in internationale wateren kunnen worden ingesteld. Zo pleit de regering van Bermuda ervoor om de Sargasso Zee in de Atlantische Oceaan, aan te wijzen, waar zich een vuilnisbelt bevindt.
Hopelijk wordt dit gedaan voor meer gebieden met vuilnisbelten, zodat de opruimwerkzaamheden lang genoeg kunnen worden onderbroken om wetenschappers meer onderzoek te laten doen naar de mogelijke gevolgen.
De beste oplossing blijft nog altijd het voorkomen dat plastic in de oceaan terechtkomt door ons gebruik ervan te verminderen. Wegwerpplastic zou als eerste moeten verdwijnen.
Samenvatting door Silvia Roukens, vrijwilliger van Sea First
foto credit Femke Winkel
