Onderzoekers: Golfstroom instortingsgevaar dichterbij dan gedacht
De Golfstroom, een van de belangrijkste klimaatsystemen ter wereld, blijkt kwetsbaarder te zijn dan gedacht. Onderzoekers van de Universiteit Utrecht concluderen dat dit systeem, officieel de Atlantic meridional overturning circulation (AMOC) genoemd, al kan instorten bij 2,5 graden opwarming. Tot nu toe werd aangenomen dat dit kantelpunt pas bij ongeveer 4 graden zou liggen. De Golfstroom vervoert warm water vanuit het zuiden van de Atlantische Oceaan naar het noorden en zorgt zo voor een relatief mild klimaat in Europa, ondanks de noordelijke ligging. Door de huidige opwarming van bijna 1,5 graden is de stroming nu al merkbaar verzwakt.
Een instorting zou wereldwijd dramatische gevolgen hebben. In Noordwest-Europa zouden de winters veel kouder worden en kan zee-ijs zelfs de Nederlandse kust bereiken, met temperaturen die eens in de tien jaar tot -20 graden of lager zakken. Tegelijkertijd zouden andere regio’s juist te maken krijgen met extreme hitte, meer stormen en snellere zeespiegelstijging. Regenwouden kunnen in woestijnen veranderen en veranderende neerslagpatronen brengen de voedselproductie wereldwijd in gevaar.
Eenmaal bereikt is het kantelpunt niet meer terug te draaien: zelfs als we daarna de aarde weer afkoelen of CO₂ uit de lucht halen, blijft de instorting van de Golfstroom doorgaan. Volgens hoofdauteur René van Westen is dit een dringende waarschuwing en een oproep tot veel ambitieuzer klimaatbeleid. Alleen door de doelen van het Parijsakkoord te halen en de opwarming ruim onder de 2 graden te houden, is het mogelijk om dit rampscenario te voorkomen. Doen we dat niet, dan kan de Golfstroom al binnen enkele decennia tot stilstand komen, met ingrijpende en blijvende gevolgen voor de hele wereld.
