Cosmetica met plastic uit het potje van de chemische industrie
Veel crèmes, scrubs, conditioners en andere cosmeticaproducten zijn gemaakt op basis van water en aardolie uit de chemische industrie. Vreemd is het daarom niet dat er in zoveel producten ook microplastics zitten.
Microplastics in cosmetica kunnen via het riool in het oppervlaktewater terechtkomen, waar ze de plasticsoep groter maken. Afvalwaterzuiveringsinstallaties zijn er (nog) niet op gemaakt deze stoffen uit het water te filteren.
De Plastic Soup Foundation (PSF) begon in 2012 een campagne tegen microplastics en maakte een Beat the microbead-app. Hiermee kun je de ingrediëntenlijst van een cosmeticaproduct scannen en checken of er ‘microbeads’, oftewel minuscule plasticdeeltjes in zitten. Ook de “septische stoffen” waarover nog onduidelijkheid bestaat, worden gedetecteerd. Veel fabrikanten weten volgens de PSF zelf niet eens of hun stoffen biologisch afbreekbaar of schadelijk voor het lichaam zijn. De app is al meer dan 300.000 keer gedownload.
De grootste, zichtbare plastic korrels die vroeger in scrubs zaten zijn inmiddels voor meer dan 97 procent uitgefaseerd sinds de PSF haar strijd begon. Maar nog steeds bevatten cosmetica allerlei andere plastics, van siliconen tot nylon en polypropyleen.
Dermabase is een andere database waar je zo'n 4.500 cosmeticaproducten kunt checken op huidvriendelijkheid. Een derde hiervan bevat stoffen van de rode lijst van de PSF, een vijfde het aardoliederivaat carbomeer. Niet verrassend aangezien de chemische industrie de meeste grondstoffen voor cosmetica levert. Zo is vaseline niets anders dan gezuiverde aardolie.
Shell heeft een afdeling die cosmetica-ingrediënten verkoopt die gemaakt zijn van aardgas. Chemiebedrijf Nouryon verkoopt een product, Ethomeen SV/12 , dat kan worden gebruikt in schoonmaakmiddelen op boorplatforms én in haarspoelingen. En chemiebedrijf DSM levert aan grote cosmeticamerken, inclusief L'Oréal en Nivea, bijvoorbeeld voor de zonnebrandcrèmes of producten met vitaminen.
Volgens Jeroen Dagevos van de Plastic Soup Foundation hebben de grote cosmeticamerken op dit moment nauwelijks producten waar géén microplastics in zitten.
Overgenomen van de Consumentenbond Nederland:
Keurmerken voor microplasticvrije producten
Producten zonder microplastic herken je aan één van de volgende keurmerken:
- Europees Ecolabel: het milieukeurmerk van de Europese Unie voor cosmetica, verzorgings- en schoonmaakproducten, doe-het-zelf en tuinieren.
- Demeter: het keurmerk van de biologisch-dynamische landbouw, cosmetica, verzorging en voeding.
- Cosmos Organic: het Europese keurmerk voor natuurcosmetica; ook Charte Cosmebio, Ecocert en BDIH vallen hieronder.
- Nordic Ecolabel : het Scandinavisch milieukeurmerk voor onder andere schoonmaakmiddelen, cosmetica, verzorgingsproducten en wasmiddelen.
- NaTrue: wereldwijd keurmerk voor natuurcosmetica.
- Zero plastics inside: keurmerk van Beatthemicrobead.org voor bedrijven die hun ingrediëntenlijst met de organisatie delen en de ‘100%-microplasticvrij’-verklaring ondertekenen.
Europees verbod
Wereldwijd zijn er diverse initiatieven om het gebruik van wegwerpplastics aan banden te leggen. In Europa is er bijvoorbeeld het Europees Plastics Pact. Doel is dat in 2025 al het plastic dat we gebruiken herbruikbaar of recyclebaar is.
Het Europees agentschap voor chemische stoffen ECHA werkt momenteel aan een verbod op toegevoegd microplastic dat niet biologisch afbreekbaar is. ECHA wil ze vanaf 2022 in zes jaar tijd stap voor stap verbieden in producten als cosmetica, wasmiddelen, verzorgings-, schoonmaak- en onderhoudsproducten, verf en lak, bouwmaterialen en tuinproducten.
Sea First geeft actuele lessen over de “plastic soep” en adviseert gebruik te maken van producten die één van bovenstaande keurmerken hebben. Ook bevelen we het gebruik van de Beat the microbead-app aan.
