Lessen en lezingen

Koraalriffen en Mangrovebossen

Stel jullie mogen met de hele klas de meest speciale vissen en andere dieren verzinnen in alle kleuren en maten, nee stel zelfs dat de hele school dit mag doen en dit gedurende een hele dag. Wel na uren verzinnen, ben je nog niet aan de soortenrijkdom die je kunt bewonderen als je duikt naar een koraalrif of gaat zwemmen in een mangrovebos.
In deze les leer je over het belang van die koraalriffen en mangrovebossen voor de biodiversiteit van de natuur maar ook voor de mens en waarom bescherming van dit soort gebieden heel hard nodig is, ook voor de gezondheid van onszelf.

  • Lesduur: 50 minuten, of 2 x 50 minuten
  • Vakken: in principe is deze les niet aan een bepaald vak gebonden. Het is belangrijke informatie voor iedereen.
  • Doelgroep: basisschool groep 7 en 8 en middelbaar onderwijs
  • Wij bieden deze les als lespakket aan. Dit is verkrijgbaar per school voor €225,-. Je kunt het lespakket bestellen via onze webshop!
Over deze foto

Intact en gezond koraalrif.
Locatie: Indonesië, West-Papoea, Raja Ampat, Hidden Bay.
Fotograaf: Dos Winkel

 

De volgende generaties komen op de vorige wonen...

Koraalpoliepen vormen de basis van het rif. Met andere woorden, zonder deze minuscule diertjes zouden er geen koraalriffen bestaan! Hoe werken deze microscopische organismen en hoe kan het dat ze in de loop van miljoenen jaren zulke fantastische ecosystemen doen ontstaan?

Koraalpoliepen hebben een hard skelet, dat overblijft als ze sterven. Vervolgens vestigen de nieuwe poliepen zich op het skelet van hun voorgangers, en als dit maar lang genoeg doorgaat ontstaat uiteindelijk een rif. Het grootste rif van de wereld, het Great Barrier Reef, is al 25 miljoen jaar aan het groeien. In die tijd heeft het een lengte van meer dan 2000 kilometer bereikt en is daarmee het grootste levende organisme op aarde! 

Over deze foto

Gestreepte diklipvissen rusten overdag in een groep om ´s avonds weer te kunnen gaan jagen.
Locatie: Indonesië, West-Papoea, Raja Ampat.
Fotograaf: Dos Winkel

 

De genezende kracht van een rif

Koraalriffen zijn van groot belang voor de mens. Er is sprake van een onmetelijke natuurrijkdom bestaande uit duizenden soorten zeedieren en planten, variërend van vele vissoorten en algen tot de karetschildpad. Terwijl koraalriffen minder dan 0,25% van de zee beslaan, is 25% van alle vissoorten direct of indirect afhankelijk van koraalriffen.

Koraalriffen zijn niet alleen van levensbelang voor mensen in kustgebieden. Zeeorganismen die op het rif leven zijn van grote waarde voor de ontwikkeling van medicijnen, zoals bijvoorbeeld AZT, een medicijn voor behandeling van HIV-patiënten, maar ook van diverse medicijnen voor de behandeling van verschillende soorten kanker. Omdat slechts een klein deel van alle organismen die op het rif leven is geanalyseerd, wachten vele stoffen nog op een toepassing.

Over deze foto

Rode mangroven.
Locatie: Nederlandse Antillen, Bonaire, Lac Bay.
Fotograaf: Dos Winkel

Mangrovebossen, een natuurlijke kustbescherming

Mangroven zijn zouttolerante bomen. Mangrovebossen komen voor in vele tropische kustgebieden verspreid over 92 landen; Europa en Antarctica zijn de enige continenten waar ze ontbreken. Mangrove heeft een bodem nodig die niet te snel uit zee oprijst zodat een voldoende groot oppervlak onder invloed staat van het getij. De bodem mag daarnaast niet instabiel zijn en de golfslag niet te hevig, anders kunnen de zaden geen wortelschieten. De omgeving van riviermondingen is meestal uitermate geschikt. Staat er eenmaal een strook mangrovebegroeiing, dan beschermt die de kust tegen erosie door stormen.  Op die stukken kust moet je geen dijken bouwen. Het bos stimuleert dan zijn eigen uitbreiding door het dempen van de golfslag en het vasthouden van sediment. Verder is het duidelijk dat er een warm klimaat nodig is, maar waarom dat zo is, is een onbeantwoorde vraag.